Zmiana pogody jesienią wydaje się być korzystna dla alergików. Jednak w powietrzu nadal unoszą się niebezpieczne alergeny. Mimo spadku temperatury, wilgotność rośnie, a niektóre alergeny pozostają aktywne. Jesienne alergie mogą być wywołane przez różne czynniki, a objawy mogą obejmować katar, kichanie, swędzenie oczu i skóry. Leczenie niezmiennie obejmuje leki przeciwhistaminowe i konsultację z alergologiem.

Objawy

Popularne przekonanie, że największy problem dla alergików występuje latem, jest błędne. Jesienne alergie mogą być równie uciążliwe jak te związane z cieplejszymi porami roku. Objawy jesiennej alergii, takie jak katar, kaszel, obrzęk gardła i łzawienie oczu, przypominają symptomy przeziębienia lub zapalenia zatok, zwłaszcza że w sezonie jesienno-zimowym infekcje są powszechne. Odróżnienie alergii od innych schorzeń może być trudne, ale objawy alergii zazwyczaj pojawiają się nagle po kontakcie z alergenem i często towarzyszy im swędzenie, na przykład w nosie, gardle lub oczach. Leki przeciwalergiczne pomagają złagodzić te objawy, podczas gdy w przypadku przeziębienia lub problemów z zatokami nie przyniosą ulgi. Warto rozważyć wykonanie testów alergicznych w celu potwierdzenia alergii.

Jesienne alergie – pyłki

Alergia na pyłki roślin wiatropylnych, znana jako pyłkowica, nie ustępuje wraz z końcem lata, ale stanowi istotne ryzyko także jesienią. W tym okresie to głównie chwasty, takie jak bylica, które stają się aktywne źródło alergenów. Bylica jest jednym z najczęstszych uczulaczy w Polsce i jednym z najpotężniejszych alergenów ogólnie dostępnych, zaraz po trawach i brzozach. We wrześniu i październiku bylica stanowi poważne zagrożenie dla alergików. Inne alergeny, które są przenoszone przez powietrze i wywołują jesienne alergie, obejmują ambrozję, pokrzywę, komosę, perz, babkę lancetowatą, łubin oraz niektóre inne rośliny. Dodatkowo osoby uczulone na ambrozię i chwasty mogą doświadczać tzw. alergii krzyżowej, która objawia się nasileniem objawów alergii po spożyciu niektórych produktów spożywczych, takich jak cukinia, ogórki, arbuz, melon, rumianek czy herbata.

Osoby uczulone na ambrozję oraz osoby z alergią na pyłki chwastów, zwłaszcza bylicę, mogą być narażone na alergię krzyżową. Najczęściej objawia się to jako zespół alergii jamy ustnej (OAS – Oral allergy syndrome). Pojawia się to, gdy pewne białka obecne w pyłkach roślin są podobne chemicznie do alergenów obecnych w niektórych owocach i warzywach.

Kiedy alergeny posiadają te same lub bardzo zbliżone elementy, przeciwciała IgE prawdopodobnie nie rozróżniają różnic w ich strukturze i, będąc w pewnym sensie mylone, atakują wszystkie podobne białka.

Jesienne alergie – zarodki pleśni

Przyczyną jesiennych alergii są często grzyby pleśniowe, które rozwijają się przy wilgotności powietrza wynoszącej 70%. Deszczowy okres jesieni tworzy idealne warunki do ich wzrostu. Grzyby pleśniowe żyją w glebach i odżywiają się resztkami roślinnymi i zwierzęcymi. Można je znaleźć w lasach, parkach, ogrodach oraz w mokrych liściach. Kontakt z zarodkami pleśni jest możliwy nie tylko podczas spacerów jesienią, ale także w naszych domach. Wraz z wzrostem wilgotności na zewnątrz, wilgoć może przedostać się do ścian budynków. W pomieszczeniach o zwiększonej wilgotności, takich jak piwnice, poddasza, pralnie, łazienki, kuchnie, a także sauny, baseny i domki letniskowe, grzyby pleśniowe mogą rosnąć obficie. Ich obecność jest zazwyczaj oznaczana przez charakterystyczny zapach stęchlizny. Grzyby pleśniowe mogą również występować w doniczkach z roślinami oraz pod tapetami na ścianach.

Jesienne alergie – roztocza

Oprócz pleśni, w naszych domach znajdują się inne alergeny, które mogą wywoływać jesienne alergie. Jednym z nich są roztocza, które obecne są w kurzu domowym. Choć nie są widoczne gołym okiem, to pełno ich w codziennych przedmiotach, takich jak łóżka, materace, pościele, dywany, zasłony, meble tapicerowane i pluszowe zabawki. Roztocza odżywiają się złuszczającym się codziennie ludzkim naskórkiem, a ich rozwój sprzyja czynnikom takim jak centralne ogrzewanie, które podnosi temperaturę w pomieszczeniach, szczelne okna, które zakłócają cyrkulację powietrza, wysoka wilgotność powietrza i duża ilość sprzętu w pomieszczeniach. Jeśli objawy alergii pojawiają się podczas sprzątania czy ścielenia łóżka, warto podejrzewać alergię na roztocza.

Jak radzić sobie z alergenami?

Aby ułatwić codzienne funkcjonowanie zapoznaj się z kilkoma zasadami, których warto przestrzegać: 

• zrezygnuj ze spacerów po lasach, polach czy łąkach;
• ogranicz liczbę roślin doniczkowych lub w ogóle z nich zrezygnuj, dzięki temu zmniejszysz wilgotność poiwetrza w mieszkaniu;
• nie podlewaj roślin zbyt obficie i usuwaj uschnięte liście z doniczek, gdyż sprzyja to rozwojowi pleśni;
• rośliny myj pod prysznicem co kilka tygodni;
• utrzymuj temperaturę w mieszkaniu na poziomie 20°C, a wilgotność na poziomie 50%, warto również zainwestować w nawilżacz powietrza;
• pamiętaj aby regularnie wietrzyć pomieszczenia;
• przed sezonem grzewczym oczyść kaloryfery i grzejniki;
• kurze ścieraj wilgotną szmatką;
• pamiętaj o częstych zmianach pościeli;
• jeśli zauważysz grzyb w łazienkowej fudze, kratce wentylacyjnej czy futrynie, jak najszybciej pozbądź się go przy pomocy preparatu grzybobójczego;
• zrezygnuj z niepotrzebnych elementów wystroju, które gromadzą kurz;
• sezonowe ubrania trzymaj w zamkniętych pojemnikach, a przed założeniem upierz je w pralce lub oddaj do pralni.