Chrapanie to dźwięk, który powstaje, gdy powietrze przechodzi przez zwężone drogi oddechowe podczas snu. Kojarzy nam się głównie z osobami starszymi i częściej niż z kobietami, z mężczyznami. Okazuje się, że chrapią nie tylko dorosłe osoby, ale zdarza się to również dzieciom.  Sporadyczne chrapanie występuje nawet u 27% dzieci. Czy chrapanie u dziecka jest normalne? Czy jest szkodliwe? W jakim momencie może ono stać się powodem do niepokoju? Dzieci, tak jak dorośli, również mogą mieć zwężone drogi oddechowe, co prowadzi do chrapania. Chrapanie u dzieci może być spowodowane różnymi czynnikami. 

W wielu przypadkach, chrapanie towarzyszy głębszym fazom snu i nie jest związane z żadnymi istotnymi schorzeniami. Jednak, kiedy utrzymuje się, a dziecko ma trudności ze snem, warto skonsultować z lekarzem czy nie jest ono związane z poważniejszymi problemami.

Przyczyny chrapania u dzieci 

Za chrapanie u dzieci odpowiada wiele czynników. Do najczęstszych z nich należą: 

Przeziębienie i infekcje dróg oddechowych.  Zatkane nosy i katar mogą powodować chrapanie u dzieci, ponieważ w czasie snu trudniej jest oddychać przez nos. Zjawisko to zmusza dziecko do oddychania ustami.

Przykurcz mięśni gardła. Niektóre dzieci mogą mieć problem z mięśniami gardła, które przykurczają się podczas snu, co powoduje chrapanie.

Powiększone migdałki lub nadmiar tkanki limfatycznej w okolicy gardła blokują drogi oddechowe, co prowadzi do chrapania.

Zła pozycja ciała podczas snu, takie jak spanie na plecach, może powodować chrapanie u niektórych dzieci.

Dzieci z nadwagą lub otyłością często cierpią na chrapanie, ponieważ tkanka tłuszczowa wokół szyi uciska drogi oddechowe i utrudniać oddychanie.

Alergia na pyłki, kurz, roztocza, sierść zwierząt i inne alergeny są sprawcami zapalenie błony śluzowej nosa i gardła, a to z kolei prowadzi do chrapania.

Narażenie na dym tytoniowy, często określane jako bierne palenie, wpływa na prawidłowe oddychanie i ma nieodłączny związek z wystąpieniem chrapania. 

Krótszy czas karmienia piersią: badania wykazują związek między chrapaniem u dzieci a skróceniem czasu karmienia piersią. Dokładny powód tego nie jest znany, ale przypuszcza się, że karmienie piersią pomaga rozwijać górne drogi oddechowe w sposób, który zmniejsza prawdopodobieństwo chrapania.

Nieprawidłowy rozwój anatomiczny. Niektóre dzieci mogą mieć wrodzone wady anatomiczne, takie jak zniekształcone nozdrza, wąski podniebienie lub przegroda nosowa. Utrudniają one oddychanie przez nos i prowadzą do chrapania.

Skutki chrapania u dzieci

W niektórych przypadkach chrapanie u dzieci może wpływać na ich jakość snu i prowadzić do problemów z koncentracją i nastrojem w ciągu dnia. Jeśli jesteś rodzicem i zauważyłeś, że Twoje dziecko chrapie lub ma problemy z oddychaniem podczas snu, skonsultuj się z lekarzem, który może zdiagnozować przyczynę i zalecić odpowiednie leczenie.

​​Chrapanie u dzieci zwykle nie jest niebezpieczne, ale regularne lub silne chrapanie, które wskazuje na zaburzenia oddychania podczas snu, może nieść poważne konsekwencje zdrowotne. Największym problemem jest obturacyjny bezdech senny. Powoduje poważne zaburzenia snu oraz wpływa na ilość tlenu, jaką dziecko otrzymuje podczas snu. Jest to związane z zaburzeniami rozwoju mózgu, zmniejszonymi wynikami w nauce, problemami sercowo-naczyniowymi, takimi jak wysokie ciśnienie krwi, zmieniony metabolizm i problemy z zachowaniem.

Jak zdiagnozować chrapanie u dzieci? 

Czasami, gdy chrapanie jest rzadkie, zdarza się, że szybko ustępuje samoistnie. Jednak w wielu przypadkach podjęcie kroków zapobiegających zaburzeniom oddychania podczas snu jest ważne dla zdrowia dziecka.  

Pierwszym punktem podjętym przez lekarza jest zebranie wywiadu z dzieckiem i rodzicami oraz badanie przedmiotowe. Konieczna jest zwykle konsultacja laryngologiczna. Czasami diagnostykę poszerza się o wykonanie badania polisomnograficznego, które trwa całą noc i obejmuje ocenę:

• wysycenia krwi tlenem,
• przepływu powietrza przez nos i usta,
• chrapania,
• pracy serca (EKG),
• fal mózgowych (EEG),
• ruchów gałek ocznych (EOG),
• ruchów kończyn.

Na co warto zwrócić uwagę? 

W nocy warto zwrócić uwagę: 

• Dziecko regularnie chrapie (3 lub więcej nocy w tygodniu);
• Oddech jest przerywany przez sapnięcia, prychnięcia lub przerwy dłuższe niż 10 sekund;
• Przerwy w oddychaniu często wybudzają je ze snu;
• Chrapaniu towarzyszy intensywne pocenie się;
• Dziecko ma niespokojny sen, wierci się lub śpi w nietypowych pozycjach (przede wszystkim z odchyloną głową);
• Moczenie nocne.

W ciągu dnia warto zwrócić uwagę na: 

• Senność lub problemy z obudzeniem się;
• Problemy z nauką;
• Rozdrażnienie lub agresywność;
• Bóle głowy w ciągu dnia, w szczególności rano;
• Mowa nosowa i oddychanie głównie przez usta.

Metody leczenia

• tonsillektomia, czyli usunięcie migdałków podniebiennych;
• adenotomia, czyli usunięcie migdałka gardłowego;
• leczenie infekcji dróg oddechowych;
• skuteczne łagodzenie objawów alergii np. za pomocą leków przeciwhistaminowych (w zależności od wieku dziecka),
• stosowanie leków obkurczających śluzówki nosa w zależności od wieku dziecka 
• operacyjne leczenie skrzywienia przegrody nosa (wykonywane po ukończeniu 7 roku życia)
• unikanie palenia papierosów przez opiekunów.