Ciemne plamki, zgrubienia czy odstające guzki oraz inne zmiany skórne, chociaż wydawać się mogą zaledwie naszym znakiem charakterystycznym, potrafią także przysporzyć kłopotów. Warto wiedzieć, kiedy zainteresować się zmianą na skórze oraz kiedy i do jakiego lekarza się zgłosić.
To tylko pieprzyk!
Znamiona barwnikowe, potocznie nazywane „pieprzykami” to jasno- lub ciemnobrązowe plamki na skórze. Powstają w wyniku zgromadzenia się namnożonych melanocytów, czyli komórek barwnikowych. Wielu z nas rodzi się z umiejscowionymi na skórze znamionami barwnikowymi – mowa wtedy o znamionach wrodzonych. Natomiast te, które pojawiają się w ciągu naszego życia, nazywamy znamionami nabytymi. Znamiona te najczęściej pojawiają się w tych okolicach ciała, które odsłaniamy podczas ekspozycji na słońce. Szczególnie podatne na ich powstawanie są osoby z jasną karnacją. Pomimo, że większość takich zmian ma łagodny charakter, nie należy ich bagatelizować, gdyż niektóre z nich mogą przekształcić się w czerniaka (złośliwy nowotwór skóry).
Nieproszeni goście na skórze twarzy
Poza pieprzykami, na Twojej twarzy mogą się pojawić również kaszaki czy torbiele. Zazwyczaj lokalizujemy w obrębie mieszków włosowych lub gruczołów łojowych. Często pojawiają się w wyniku niedrożnego ujścia jednego z nich. W przeciwieństwie do powierzchownych znamion barwnikowych, kaszaki i torbiele występują w obrębie warstw skórnych i mogą być wypełnione łojem i fragmentami zrogowaciałego naskórka. Aby uniknąć zakażenia i w bezpieczny sposób usunąć zmianę skórą, konieczna będzie wizyta u specjalisty i zabieg chirurgiczny. Niewskazane jest nakłuwanie podskórnych guzków i samodzielna próba ich usunięcia, gdyż może doprowadzić do rozwinięcia infekcji i pozostawienia nieestetycznie wyglądającej blizny.
Nie patrz w stronę słońca…
Wiele zmian skórnych powstaje pod wpływem promieniowania UV, stąd najbardziej narażone są obszary skóry, które szczególnie eksponujesz na działanie promieni słonecznych. Na pewno zauważysz, że skóra twarzy należy do takich okolic, które ciężko jest całkowicie uchronić przed słońcem. Stąd też rak skóry najczęściej występuje na skórze nosa, czoła, warg, powiek czy małżowin usznych.
Kiedy odwiedzić lekarza?
Jeśli zauważysz, że zmiana ma nierówny, asymetryczny kształt, powiększa się lub zmienia kolor – warto wybrać się do lekarza. Pamiętaj, żeby poddać konsultacji również nowo pojawiające się znamiona. Podczas wizyty zgłoś wszystkie dolegliwości związane ze zmianą – świąd, ból czy pieczenie. Lekarz na podstawie badania podejmie dalsze kroki – zaplanuje chirurgiczne usunięcie zmiany lub zaleci systematyczne kontrolowanie podczas wizyty u dermatologa. W przypadku pewności co do łagodnego charakteru zmian, pojawiają się również względy kosmetyczne. Lekarz z pewnością weźmie pod uwagę, jeśli plamki i guzki na skórze przeszkadzają Ci w codziennym funkcjonowaniu.
Zmiany skórne a laryngolog…
Ponieważ to właśnie nos jest najbardziej wysuniętą częścią twarzy, a więc wyjątkowo narażoną na działanie promieni słonecznych, nie powinieneś bagatelizować zmian skórnych w tej okolicy. Jak się może okazać, wizyta u samego dermatologa może nie wystarczyć. Chociaż może Ci się wydawać, że skóra a laryngolog to dwie osobne dziedziny, ale jak się okazuje – bardzo bliskie. Dlatego w tej sprawie możesz skonsultować się z laryngologiem, zwłaszcza doświadczonym w zabiegach chirurgii plastycznej. Twarz stanowi widoczną część ciała, dlatego rekonstrukcja tkanek może być niezbędna, aby maksymalnie zmniejszyć ślad po zabiegu. Dzięki rekonstrukcyjnej chirurgii plastycznej przeprowadzonej przez wprawionego specjalistę unikniesz odznaczających się blizn i fałd skórnych, tak bardzo niepożądanych w widocznych okolicach ciała. Zmiany obejmujące większą powierzchnię, mogą wymagać przesunięcia tkanki z okolicy (plastyka miejscowa), w celu zakrycia ubytku w skórze.
Jak badane są zmiany skórne?
Do rozpoznania zmian skórnych wystarczy obraz kliniczny pacjenta. Lekarz podczas wizyty zada Ci pytania mające na celu ustalenie w jakich okolicznościach pojawiła się zmiana na skórze, jak długo ją masz, czy ulega zmianom lub jest bolesna. Następnie może przejść do badania fizykalnego – czyli do obejrzenia i palpacyjnego (przy pomocy dotyku) badania zmiany. W celu dokładniejszej oceny charakteru i struktury, może zostać wykonane badanie za pomocą dermatoskopu. Urządzenie to umożliwi obejrzenie zmian skórnych pod powiększeniem ok. 10-krotnym. Podczas badania lekarz ocenia kolor zmian, ich granice i asymetrię oraz obecność dodatkowych struktur w ich obrębie. Również wielkość zmiany ma znaczenie i jest brana pod uwagę przy ustalaniu dalszego postępowania.
Jak chronić skórę?
Wielokrotnie ilość i rodzaj zmian skórnych podlega uwarunkowaniom genetycznym. W takim przypadku niewiele jesteś w stanie zrobić, poza chirurgicznym lub laserowym zabiegiem.
Jeśli dokuczają Ci zmiany powstałe pod wpływem czynników zewnętrznych – możesz się przed nimi ustrzec kilkoma sposobami:
- Zabezpieczaj skórę przed słońcem – Używaj kremów z filtrami UV, noś nakrycie głowy, opalaj się z umiarem, unikaj solarium
- Zadbaj o higienę – stosuj dobre jakościowo kosmetyki, noś przewiewne ubrania, systematycznie korzystaj z peelingów