Katar w ciąży może być zwiastunem nadchodzącego przeziębienia, które w czasie ciąży budzi zmartwienie. Właśnie dlatego nie pacjenty nie powinny bagatelizować pierwszych objawów. Czasami wydzielina z nosa jest tak dokuczliwa, że jej ciągłe wycieranie chusteczkami powoduje ból nosa. Choroba, którą przyszłe mamy często nazywają „katarem hormonalnym”, to ciążowy nieżyt nosa. Stanowi przykład wpływu zmian hormonalnych na prawie wszystkie komórki w ciele kobiety, która spodziewa się dziecka. Główną przyczyną przewlekłego nieżytu nosa w trakcie ciąży jest wzrost poziomu estrogenów. Ważne jest, że ten rodzaj kataru zwykle ustępuje po porodzie i nie stanowi zagrożenia dla noworodka. W przypadku leczenia kataru w ciąży zaleca się korzystanie jedynie z naturalnych metod terapeutycznych. Nawet jeśli starasz się jak najlepiej chronić się przed infekcjami przez całe dziewięć miesięcy ciąży, istnieje realne ryzyko, że i tak możesz złapać infekcję.
Hormonalny nieżyt nosa w ciąży
Najczęstszą przyczyną nieżytu nosa jest infekcja lub alergia, jednak istnieją również rzadkie przypadki, w których nieżyt nosa jest spowodowany zmianami hormonalnymi. Hormonalny nieżyt nosa to zjawisko, które wynika z kompleksowych zmian hormonalnych zachodzących w organizmie. Nieżyt nosa wywołany zmianami hormonalnymi jest zazwyczaj rezultatem podwyższonego poziomu estrogenów, co pośrednio wpływa na aktywność układu cholinergicznego. Ten układ reguluje reakcje błony śluzowej nosa oraz pracę gruczołów śluzowych. Skutkiem tego jest znaczny wyciek rzadkiej, wodnistej wydzieliny, a stosowanie leków przeciwzapalnych lub antyalergicznych przynosi ograniczoną ulgę.
Inne przykłady nieżytów hormonalnych obejmują przypadki, w których hormony są zaburzone, na przykład przez stosowanie antykoncepcji hormonalnej lub występowanie niedoczynności tarczycy. Warto zaznaczyć, że nieżyt hormonalny nie przejawia typowych objawów infekcji, takich jak gorączka.
Katar w ciąży to norma?
Warto wiedzieć, że w czasie ciąży, katar może pojawić się znienacka. Pojawienie się nieżytu nosa jest czymś, co uważa się za fizjologiczne i naturalne. Jeśli przychodzi, to zazwyczaj w drugiej połowie ciąży i jest konsekwencją zwiększonego stężenia hormonów. Badacze wskazują, że w trakcie cyklu menstruacyjnego dochodzi do cyklicznych zmian w unaczynieniu oraz aktywności gruczołów błony śluzowej nosa. To stanowi argumenty potwierdzające, że przyczyną nieżytu nosa jest jego hormonalne podłoże.
Nieżyt nosa w czasie ciąży może być dodatkowo kłopotliwy, gdyż wpływa negatywnie na funkcję oddychania u przyszłej mamy. Rosnąca macica unosząca narządy brzuszne oraz przemieszczenie przepony w stronę klatki piersiowej sprawiają, że oddychanie oraz wentylacja płuc stają się utrudnione. W takiej sytuacji, gdy dochodzi do dodatkowego problemu w postaci nieżytu nosa, trudności z oddychaniem stają się podwójnie dokuczliwe.
Metody diagnostyczne, którymi dysponują specjaliści, nie pozwalają na diagnozowanie nieżytu nosa w trakcie ciąży. Diagnoza najczęściej opiera się na obserwacji objawów klinicznych. Na podstawie objawów i informacji zebranych podczas wywiadu lekarz stawia rozpoznanie. Wzmożone stężenie hormonów w ciąży powoduje rozluźnienie błony śluzowej nosa. To z kolei powoduje wystąpienie wydzieliny nosowej o charakterze wodnistym. Oprócz kataru może również wystąpić krwawienie z nosa. W takiej sytuacji najlepiej usiąść i delikatnie pochylić się do przodu jednocześnie lekko uciskając skrzydełka nosa. Specjaliści podpowiadają także przyłożenie torebek z lodem do nosa, co pomaga w pewnym stopniu zwężać rozszerzone naczynia krwionośne.
Katar w ciąży – leczenie
Zazwyczaj nie ma potrzeby leczenia nieżytu nosa w ciąży, ponieważ objawy ustępują samoistnie. Z racji tego, że nieżyt nosa nie wiąże się z wyjątkowym ryzykiem, specjaliści nie zalecają leczenia farmakologicznego. Warto pamiętać, że wiele leków jest przeciwwskazanych w ciąży, a ich wpływ na rozwijający się płód nie jest w pełni zrozumiany.
Przykładem takiego leku jest pseudoefedryna, która jest składnikiem wielu dostępnych bez recepty preparatów stosowanych w leczeniu kataru i grypy. Pseudoefedryna negatywnie wpływa na krążenie między matką a płodem. To z kolei może prowadzić do niedotlenienia płodu i potencjalnie wpływać na jego masę urodzeniową. Ponadto, leki przeciwhistaminowe, zarówno te należące do I, jak i II generacji, nie są zalecane w ciąży. Dlatego w przypadku objawów nieżytu nosa warto eksperymentować z naturalnymi metodami leczenia.
Domowe sposoby
W przypadku nasilonego nieżytu nosa w ciąży, lekarze ginekolodzy zwykle sugerują podejście jak najbardziej ostrożne. Istnieją kilka metod, które mogą być stosowane w celu złagodzenia objawów:
- Płukanie nosa hipertonicznym roztworem soli: Ta metoda polega na przepłukiwaniu nosa roztworem soli o wyższym stężeniu niż w organizmie. Pomaga to w oczyszczeniu nosa, zwilżeniu błony śluzowej i złagodzeniu objawów.
- Inhalacje z wykorzystaniem olejków eterycznych: Inhalacje z olejkami eterycznymi, takimi jak olejek sosnowy, lawendowy czy cytrynowy, mogą przynieść ulgę. Te substancje mają właściwości łagodzące i mogą pomóc w ułatwieniu oddychania.
- Woda morska do nosa: Sól morska jest używana do nawilżania i oczyszczania nosa. Roztwory soli morskiej można aplikować do nosa, co pomaga utrzymać go w dobrej kondycji.
- W razie konieczności, można także rozważyć stosowanie kortykosteroidów aplikowanych miejscowo do nosa. Warto zaznaczyć, że te substancje działają tylko na błonę śluzową nosa i są stosowane w celu wspierania rozwoju płuc dziecka w przypadku zagrożenia przedwczesnym porodem. Dlatego są uważane za bezpieczne dla płodu.