Czy znasz to uczucie, gdy budzisz się rano i z trudem wypowiadasz zdania? Chrypka i trudności w mówieniu pojawiają się wraz z innymi objawami, jak ból gardła, kaszel czy podwyższona temperatura. Ciężko Ci porozumiewać się z bliskimi, a każde słowo sprawia ból w podrażnionych drogach oddechowych. Czy wiesz, co Ci jest? To może być zapalenie krtani.
Skąd się bierze zapalenie krtani?
Zapalenie krtani to stan zapalny dotykający błony śluzowej górnych dróg oddechowych. Czynnikiem, który często jest odpowiedzialny za wywoływanie zapalenia krtani, jest niedoleczona infekcja wirusowa. Najczęściej przyczyną są adenowirusy i rynowirusy, ale również wirusy grypy oraz paragrypy.
Krtań w naszym organizmie odpowiada za wytwarzanie dźwięku oraz barwę i ton głosu. Z tego powodu podrażnienie w jej obrębie dotyka szczególnie osób pracujących z głosem, czyli nauczycieli, prezenterów czy aktorów. Zachorowania na zapalenie krtani występują nie tylko zimą, ale również latem. W ciepłym okresie chętnie sięgamy po lody i zimne napoje, a w gorące letnie dni podkręcamy klimatyzację.
Nie tylko używanie głosu do swojej codziennej pracy, ale również palenie powoduje, że śluzówka dróg oddechowych jest podrażniona. Na występowanie zapalenia krtani są również narażeni alergicy.
Objawy zapalenia krtani
Zapaleniu krtani towarzyszą objawy takie, jak:
- chrypka
- drapanie w gardle
- ból podczas mówienia i połykania pokarmów
- suchy, uciążliwy kaszel
- uczucie podrażnienia w gardle
- podwyższona temperatur
- ogólne złe samopoczucie
Niekiedy dochodzi nawet do znacznego osłabienia głosu, zmiany jego barwy czy nawet całkowitej utraty. Podobne objawy mogą sugerować występowanie zapalenia gardła, przez co nietrudno pomylić te dwie jednostki chorobowe. W przypadku zapalenia krtani objawem odróżniającym jest spłycony oddech oraz problemy z oddychaniem.
Kogo najczęściej dotyczy zapalenie krtani?
Zapalenie krtani może wystąpić u każdego, jednak pewne grupy są bardziej narażone na tę dolegliwość. Najczęściej dotyka dzieci, zwłaszcza tych poniżej 5. roku życia, u których zapalenie krtani może prowadzić do tzw. „krupowego” zapalenia krtani. Objawia się ono gwałtownym obrzękiem dróg oddechowych, co może prowadzić do trudności w oddychaniu. U dzieci zapalenie krtani często jest wywołane przez wirusy, takie jak wirus paragrypy, a objawy pojawiają się szybko, zwłaszcza w nocy.
W grupie ryzyka znajdują się również osoby pracujące głównie głosem, takie jak nauczyciele, wykładowcy, śpiewacy, dziennikarze czy aktorzy. Długotrwałe nadużywanie głosu, krzyczenie lub mówienie przez długie godziny bez przerwy może prowadzić do podrażnienia i zapalenia krtani.
Inną grupą, która często zmaga się z przewlekłym zapaleniem krtani, są osoby palące papierosy lub narażone na dym tytoniowy, a także osoby żyjące w zanieczyszczonych środowiskach. Dodatkowo, osoby z chorobami refluksowymi przełyku (GERD) mogą doświadczać przewlekłego zapalenia krtani, gdy kwas żołądkowy cofa się do krtani, podrażniając jej błonę śluzową. Także osoby starsze, które mają osłabioną odporność i bardziej podatne są na infekcje wirusowe i bakteryjne, są bardziej narażone na zapalenie krtani.
Jak sobie radzić z zapaleniem krtani?
Zapalenie krtani spowodowane infekcją wirusową nie ma konkretnego, dedykowanego leku. Z tego powodu lekarz może zalecić leczenie objawowe – leki przeciwbólowe czy nawilżające śluzówkę i łagodzące podrażnienia. Warto również zastosować się do pewnych zaleceń:
- Stosowanie domowych inhalacji pomoże nawilżyć śluzówkę dróg oddechowych. Można zastosować napary ziołowe.
- Nawilżanie powietrza w pomieszczeniu, zwłaszcza w okresie jesienno-zimowym, kiedy korzystamy z kaloryferów.
- Picie dużej ilości płynów. Unikanie zimnych napoi i lodów.
- Rezygnacja z alkoholu oraz palenia papierosów, które dodatkowo podrażniają śluzówkę.
Powyższe rady pozwolą nie tylko szybciej wrócić do zdrowia i odzyskać swój głos, ale także stosowanie się do nich regularnie zapobiegnie zachorowaniom lub nawrotom zapalenia krtani.
Z objawami warto zwrócić się do lekarza laryngologa, który oceni czy przyczyną zapalenia krtani jest infekcja wirusowa, czy bakteryjna. W przypadku tej drugiej – wskazana będzie antybiotykoterapia.
Pamiętaj – lepiej zapobiegać, niż leczyć!
- Unikaj dymu papierosowego i zanieczyszczonego powietrza.
- Dbaj o higienę rąk, aby zmniejszyć ryzyko infekcji wirusowych i bakteryjnych.
- Unikaj nadmiernego przeciążania głosu, szczególnie jeśli pracujesz głównie głosem.
- Pamiętaj o zrównoważonej diecie, szczególnie przy chorobie refluksowej i alergiach.
- Nawilżaj powietrze w pomieszczeniach, szczególnie w sezonie grzewczym.