Co to jest stridor?
Stridor inaczej świst krtaniowy, powstaje podczas oddychania i charakteryzuje się świszczącym, chropowatym dźwiękiem. To objaw występujący przy silnym obrzęku krtani. Pojawia się w wyniku zwężenia dróg oddechowych, które podczas obrzęku utrudniają przepływ powietrza. Stridor może mieć różne przyczyny, takie jak infekcje dróg oddechowych, choroby oskrzeli i płuc, alergie, niedrożność dróg oddechowych (np. przez ciało obce), pourazowe uszkodzenie dróg oddechowych, nowotwory lub wady wrodzone układu oddechowego. Dowiedz się więcej, co to jest stridor.
Świsty bywają różne
Wyróżnia się stridor wdechowy. Świst wdechowy pojawia się w przypadku zwężenia górnych dróg oddechowych na poziomie gardła, krtani lub górnej części tchawicy. Zdarza się, że może być skutkiem dysfunkcji fałdów głosowych.
Świst wydechowy, czyli tzw. wheezing pojawia się natomiast przy zwężeniu dolnych odcinków dróg oddechowych, takich jak dolna część tchawicy, oskrzela i oskrzeliki.
Świszczący oddech jest objawem najczęściej występującym u najmłodszych dzieci. Im młodsze dziecko, tym większa predyspozycja do zwężenia światła oskrzeli ze względu na ich budowę anatomiczną. Jako że drogi oddechowe małego dziecka są krótkie i wąskie, szkielet krtani, tchawicy i oskrzeli jest cieńszy, bardziej wiotki i łatwo się zapada. Dodatkowo dzieci mają zdecydowanie mniejszą zdolność do efektywnego kaszlu oraz niedojrzałość układu odpornościowego. Te podwody sprzyjają zwężeniu dróg oddechowych i powstawaniu świstów oddechowych.
Co to jest stridor u dzieci?
Stridor u niemowląt to trudności z oddychaniem, które może rozwinąć się u dzieci poniżej 1 roku. Objawia się charakterystycznym dźwiękiem podczas wdychania powietrza, który przypomina świst. Spowodowany jest różnymi przyczynami. Do najczęstszych z nich zaliczamy: niedorozwój krtani, wady wrodzone krtani, infekcje dróg oddechowych, nieprawidłowości anatomiczne w obrębie górnego odcinka dróg oddechowych, np. wsteczny skręt jelita cienkiego. Bardzo ważne jest, aby nie lekceważyć tego objawu u dzieci. W niektórych przypadkach stridor może wymagać natychmiastowej interwencji medycznej. Jeśli zauważysz, że dziecko ma trudności z oddychaniem lub słyszysz charakterystyczny dźwięk stridoru, należy skontaktować się z lekarzem lub udać się do szpitala jak najszybciej.
Jakie są przyczyny świszczącego oddechu?
Nie ma jednej typowej choroby, która daje ten charakterystyczny objaw. Mowa oczywiście o świszczącym oddechu, który powinien wzbudzić Twoją czujność. Istnieje wiele chorób, w których może pojawić się świszczący oddech.
- Astma – jest to najczęstsza przyczyna nawracających świstów. To choroba, która powoduje skurcz mięśni oskrzeli, co prowadzi do zwężenia dróg oddechowych i trudności z oddychaniem.
- Przewlekła obturacyjna choroba płuc (POChP) – choroba płuc charakteryzująca się przewlekłym zapaleniem i zwężeniem dróg oddechowych.
- Infekcje dróg oddechowych – takie jak zapalenie oskrzeli, zapalenie płuc lub grypa, które powodują stan zapalny i zwężenie dróg oddechowych. Jest to zdecydowanie najczęstsza przyczyna świszczącego oddechu, większość zakażeń dróg oddechowych doprowadzających do świstów jest wywołana przez wirusy, a najczęściej występuje wirusowe zapalenie krtani, migdałków, oskrzeli; mniejsze znacznie mają natomiast infekcje bakteryjne.
- Reakcje alergiczne – takie jak alergiczne zapalenie oskrzeli, które może powodować skurcz mięśni oskrzeli i zwężenie dróg oddechowych. Oprócz tego zagrożeniem są reakcje po pokarmach, lekach, ukąszeniu przez osę lub pszczołę. W takich stanach występuje nagłe zwężenie dróg oddechowych, co prowadzi do szybkiego nasilania się świstu.
- Zaburzenia strun głosowych – takie jak polipy strun głosowych, które mogą wpływać na przepływ powietrza.
- Również niektóre choroby mogą wywoływać świszczący oddech. Należą do nich mukowiscydoza, rozstrzenie oskrzeli, pierwotna dyskineza rzęsek, refluks żołądkowo-przełykowy, zaburzenia połykania, choroby śródmiąższowe płuc, oparzenia dróg oddechowych, zaburzenia o charakterze nerwowo-mięśniowym, zaburzenia funkcji strun głosowych. W chorobach tych świszczący oddech nie jest głównym objawem, lecz towarzyszy innym, niekiedy ciężkim, objawom choroby podstawowej.
Jak rozpoznać stridor?
Diagnoza stridoru zwykle zaczyna się od wywiadu medycznego i badania fizykalnego przez lekarza. Istotny jest czas trwania objawów oraz towarzyszące objawy. Nieodłącznym elementem jest osłuchanie klatki piersiowej, aby ocenić dźwięki oddechowe i poszukiwać wskazówek dotyczących przyczyny stridoru. Oprócz tego badanie szyi i ocena tchawicy i krtani ułatwi wykluczenie obecności obcego ciała lub zmian anatomicznych. W niektórych przypadkach lekarz może zalecić dodatkowe badania, takie jak badania obrazowe (np. tomografia komputerowa, rezonans magnetyczny) lub badania czynnościowe (np. spirometria), aby dokładniej zdiagnozować przyczynę stridoru.
Leczenie
W zależności, od przyczyny, która wywołuje stridor lekarz dobiera odpowiednią metodę leczenia. Głównie jest to leczenie symptomów, które mu towarzyszą. W przypadku infekcji bakteryjnych i wirusowych zapaleń krtani zwykle stosowana jest antybiotykoterapia lub leczenie sterydowe. Jeśli przyczyną są wrodzone zmiany anatomiczne, leczenie polega na wykonaniu operacji.