Polipektomia inaczej zabieg chirurgiczny, podczas którego usuwane są polipy. Z kolei polipy, to termin w medycznym słowniku, który oznacza niewielkie wybrzuszenia na błonie śluzowej. Mogą występować w różnych miejscach, takich jak jelito grube, jelito cienkie, krtań, żołądek, struny głosowe czy macica. Zabieg polipektomii umożliwia usuwanie tych polipów w stosunkowo krótkim czasie, często bez konieczności stosowania znieczulenia ogólnego. Kto powinien rozważyć polipektomię, jak przygotować się do tego zabiegu? Jak on przebiega?
Polipektomia – czym jest ten zabieg?
Polipektomia to zabieg, który najczęściej kojarzy się z usuwaniem polipów w jelicie grubym, co wynika z faktu, że jest to najefektywniejsza metoda zapobiegania raku jelita grubego. Jednak polipektomia nie ogranicza się wyłącznie do jelita grubego; obejmuje wszelkie procedury usuwania polipów, czyli nieprawidłowych wybrzuszeń na błonie śluzowej, które mogą występować w różnych narządach z błoną śluzową. Przeważnie są to zmiany łagodne. Ważne jest, aby mieć świadomość, że zmiany te mogą ewoluować w nowotwory złośliwe. Właśnie dlatego usuwa się je za pomocą polipektomii. Istnieją dwie główne metody: polipektomia chirurgiczna (operacja) i polipektomia endoskopowa (przeprowadzana za pomocą endoskopu), która zazwyczaj nie wymaga znieczulenia ogólnego. Określamy ją jako mniej inwazyjną metodę, posiada również mniejsze ryzyko powikłań. Polipektomia chirurgiczna jest stosowana przeważnie w przypadku dużych polipów, których podstawa ma więcej niż 2 cm średnicy lub główka ma więcej niż 4 cm średnicy.
Czym są polipy nosa?
Polipy nosa to łagodne przerosty błony śluzowej nosa, zazwyczaj spowodowane stanem zapalnym lub reakcją alergiczną. Wyglądają jak małe owocowe winogrona i zwykle mają cienką szypułkę na końcu. Wnętrze polipów jest wypełnione płynem i małe naczynia krwionośne, a ich konsystencja jest podobna do ciała meduzy, gdy je dotkniemy.
Typowe objawy obecności polipów w nosie obejmują:
- Zmniejszenie drożności lub całkowitą blokadę nosa, co utrudnia normalne oddychanie przez nos.
- Osłabienie lub utratę węchu, co wpływa na zdolność wyczuwania zapachów.
- Zaburzenia w odczuwaniu smaku, które wynikają z trudności w węchowym wykrywaniu aromatów.
- Bóle głowy w okolicach nosa.
- Wyciek wodnistej wydzieliny z nosa oraz uczucie spływania śluzu po tylnej ścianie gardła.
- Kichanie i świąd nosa.
Jeśli polipy całkowicie zapełnią jamę nosa i utrzymają się przez dłuższy czas, mogą spowodować ucisk, deformację i uszkodzenie struktury nosa. Ponadto pacjent może zmuszony być do oddychania przez otwarte usta, co może prowadzić do uporczywego chrapania podczas snu oraz, w skrajnych przypadkach, do wystąpienia zespołu bezdechów podczas snu.
Jakie są wskazania do zabiegu?
Polipy nosa mogą powodować:
- uczucie zatkanego nosa,
- wrażenie ucisku u nasady nosa,
- łzawienie,
- spływanie wydzieliny po tylnej ścianie gardła,
- zaburzenia węchu,
- zaburzenia smaku,
- bóle głowy,
- bóle zębów,
- chrapanie.
Usuwanie polipów z nosa jest konieczne, gdy standardowe metody leczenia, które zostały zastosowane po wykryciu polipa, nie przyniosły oczekiwanych rezultatów. To oznacza, że decyzja o usunięciu polipa jest podejmowana dopiero po uprzednim przejściu przez następujące kroki:
- Przez 4-6 tygodni pacjent stosuje leki donosowe zawierające sterydy i w razie potrzeby antybiotyki, ale nie odnotowuje się poprawy.
- Mimo kontynuacji terapii sterydami przez pewien czas, polip nie zmniejsza się.
- Lekarz podejmuje decyzję o włączeniu sterydów ogólnych lub podawanych doustnie lub domięśniowo, ale nadal nie występuje poprawa.
Jak przygotować się do polipektomii?
Przed przystąpieniem do zabiegu istnieje kilka ważnych wymagań i kroków przygotowawczych, które pacjent musi spełnić. Przede wszystkim konieczne jest, aby pacjent był w dobrym stanie zdrowia. Dodatkowo, niezbędne jest przeprowadzenie określonych badań i konsultacji specjalistycznych. Jeśli pacjent cierpi na schorzenia takie jak cukrzyca, nadciśnienie tętnicze, choroba wieńcowa serca, zaburzenia rytmu serca, alergie itp., lub przyjmuje leki, które wpływają na krzepliwość krwi, konieczne jest poinformowanie lekarza o tych faktach w celu właściwego przygotowania do zabiegu. Jeśli pacjent ma problemy z zębami, na przykład próchnicę, to przed zabiegiem powinien odwiedzić dentystę i wyleczyć zęby odpowiednio wcześniej, aby uniknąć ewentualnych komplikacji. Ostatni posiłek przed zabiegiem należy spożyć co najmniej 6 godzin wcześniej, co jest ważne dla bezpieczeństwa i efektywności samego zabiegu.
Polipy nosa – usuwanie metodą endoskopową
Nowoczesna, endoskopowa operacja polipów nosa i zatok połączona z odpowiednim leczeniem farmakologicznym zdecydowanie ograniczają ryzyko nawrotu polipów nosa. Zabieg przeprowadza się pod kontrolą endoskopowej kamery, która pozwala na bardzo precyzyjne usunięcie polipów nosa za pomocą innowacyjnego urządzenia tnąco-ssącego tzw. shavera. Połączenie dwóch urządzeń, kamery i shavera pozwala na bardzo precyzyjne oczyszczenie nosa i zatok z polipów. Jednocześnie zmniejsza inwazyjność zabiegu, skraca jego czas i ogranicza ryzyko powikłań okołooperacyjnych.
Operacja endoskopowa metodą FESS pozwala skutecznie usunąć zmiany polipowate z nosa i zatok. Zabieg wykonywany jest pod kontrolą endoskopowej kamery i polega na wprowadzeniu do nosa shavera, czyli specjalnego urządzenia tnąco-ssącego, które najpierw odcina polipowate przerosty tkanek, a następnie odsysa je z pola operacyjnego do ssaka.
Zabieg zostanie przeprowadzony w znieczuleniu ogólnym. Endoskopowe usuwanie polipów metodą FESS zazwyczaj przeprowadza się w trybie chirurgii jednego dnia. Co bardzo ważne, podczas zabiegu zostanie pobrany fragment chorobowo zmienionej tkanki i przesłany do badań histopatologicznych, aby wykluczyć ryzyko nowotworu.