Bezdech senny – uważaj na powikłania

Bezdech senny występuje u 2-4 % ludzi. Szacuje się, że w Polsce ta choroba dotyczy ok. 1,2 mln osób. Jest to zatrzymanie oddychania w czasie snu, które trwa co najmniej 10 sekund i towarzyszą mu spadki stężenia tlenu w krwi oraz senność w ciągu dnia. Bezdechy możemy podejrzewać  u osób z następującymi objawami: poranne bóle głowy, uczucie niewyspania, zmęczenia i spadku koncentracji  w ciągu dnia,  zwiększenie napięcia nerwowego, skłonności depresyjne, nadmierna potliwość w nocy, a także osłabienie potencji u mężczyzn. Obturacyjny bezdech senny jest chorobą przewlekłą, która może prowadzić do rozwoju groźnych dla zdrowia i życia chorób naczyniowych i mózgowych.

Należą do nich przede wszystkim: nadciśnienie tętnicze, zaburzenia akcji serca, choroba wieńcowa, zawał serca, udar mózgu czy cukrzyca. Te schorzenia kilkakrotnie zwiększają ryzyko śmierci. U chorych na bezdechy senne obserwuje się także znacznie większe ryzyko spowodowania wypadków komunikacyjnych. Szacuje się, że 22% wypadków drogowych powodowanych jest przez nadmierną senność, a 17-19% wypadków śmiertelnych wynika z zaśnięcia za kierownicą. Pacjenci z nieleczonym bezdechem sennym nie powinni prowadzić pojazdów mechanicznych.

Bezdech senny – leczenie niechirurgiczne

Zanim podejmiesz decyzję o leczeniu operacyjnym bezdechów sennych, najpierw wykorzystaj wszystkie możliwości leczenia nieoperacyjnego. Niechirurgiczne leczenie zaburzeń oddychania podczas snu obejmuje wiele różnych metod.

Dieta i walka z nadwagą

Badania wykazują, że aż 70 % osób z bezdechami sennymi cierpi na otyłość. Wzrost wskaźnika masy ciała BMI powoduje wyraźnie większe ryzyko pojawienia się bezdechów sennych. Ponadto duża ilość tkanki tłuszczowej na szyi powoduje ucisk na drogi oddechowe i zmniejszenie ich światła podczas snu. Obniżenie masy ciała o zaledwie 10% wyraźnie zmniejsza ilość zaburzeń oddychania w czasie snu i redukuje chrapanie u osób z nadwagą.

Terapia pozycyjna – nie śpij na plecach

Chrapanie i bezdechy senne zdecydowanie częściej występują podczas snu w pozycji na plecach. Zmiana pozycji snu może wpłynąć na  zmniejszenie tej dolegliwości. Pozycję boczną w czasie snu można wymusić poprzez zastosowanie takich metod jak:

  • mechaniczne przeszkody mające na celu spowodowanie, że pozycja na plecach jest niewygodna ( piłka tenisowa wszyta do pleców piżamy, półsztywna kamizelka itp.),czujniki sygnalizujące dźwiękiem ułożenie w pozycji na plecach,
  • urządzenia z alarmem wibracyjnym kontrolujące pozycję ciała podczas snu ( wibracja pojawia się przy ułożeniu na plecach i stopniowo się nasila, aż do momentu zmiany pozycji ciała).

 

Aparaty wewnątrzustne

Zakładany na noc aparat, którego działanie polega na wymuszonym przesunięciu żuchwy wraz z językiem do przodu podczas snu.  Aparat w jamie ustnej powoduje zwiększenie przestrzeni dla przepływającego powietrza przez górne drogi oddechowe i zmniejsza zapadanie tkanek miękkich gardła. U niektórych pacjentów uzyskuje się zmniejszenie chrapania i poprawę oddychania w czasie snu. W USA ta metoda, ze względu na małą uciążliwość jest stosowana powszechnie przed przystąpieniem do leczenia operacyjnego.

Maska cPAP – standard leczenia ciężkich bezdechów sennych

Podstawową metodą leczenia bezdechów o dużym stopniu zaawansowania jest oddychanie powietrzem podawanym do dróg oddechowych pod stałym dodatnim ciśnieniem. Metoda ta nazywana jest z angielskiego nCPAP (nasal continuous positive airway pressure) i jest znana od 1980 roku. Polega ona na wykorzystaniu podczas snu aparatu wytwarzającego dodatnie ciśnienie powietrza. Powietrze tłoczone jest do dróg oddechowych przez elastyczną rurę z maską osadzoną dookoła nosa za pomocą czepca.

Dodatnie ciśnienie powietrza ma na celu wzmocnienie górnego odcinka dróg oddechowych, tak aby nie zapadały się ściany narządu. Dzięki temu mechanizmowi następuje prawidłowy przepływ powietrza w czasie snu. Pacjent, który podczas snu założył maskę CPAP jest stale monitorowany przez urządzenie. W przypadku pojawienia się bezdechu, aparat stopniowo podwyższa ciśnienie powietrza do wartości, przy której bezdech ustępuje.

Maska CPAP była do niedawna uważana za najskuteczniejszy i jedyny sposób leczenia bezdechu sennego spowodowanego zwężeniem dróg oddechowych. Obecnie w dobie rozwoju metod chirurgicznych stosowana jest jedynie w ciężkich postaciach bezdechów. Wybór takiego rozwiązania, sprawia, że jesteśmy zmuszeni spać z maską tlenową codziennie do końca życia. Mimo, że ten sposób leczenia likwiduje wiele objawów to szacuje się, że u znacznej części pacjentów leczonych tą metodą występują objawy niepożądane pod postacią: wysychania błony śluzowej nosa i gardła, bólów głowy, krwawienia z nosa, nawracające zapalenia zatok, zapalenia spojówek, zmian skórnych – alergicznych lub urazowych. Pomimo tych niedogodności maski CPAP nadal odgrywają istotną rolę w leczeniu bezdechów sennych.

Masz dodatkowe pytania? Zapraszam do umówienia się na konsultację.